>Vizyoner Tasarım ve Mimarlık
@Studio-X Istanbul, 23 February - 10 March 2018> Avant-Garde, Anti Avant-Garde Karşılaşmasında ‘Boşluk’ Temsillerinde Başka Bir Dil Oluşu, Bahar Avanoğlu
Ozet:
1918 yılında, içinde Giorgio de Chirico ve Carlo Carra’nın bulunduğu bir grup sanatçı, avant-garde’ın tarihin ölümü deklarasyonuna bir karşı duruş olarak, kendilerini anti-avant-garde olarak tanımlamışlardır. Birbirlerine eş zamanlı olarak karşı üretimde bulunan avant-garde ve anti avant-garde’ın birbiri ile aslında yakın bir ilişki içinde bulunduğu bilinmektedir: Anti avant-garde’ın çalışmaları, anlamsızlık söylemi ile sürrealizme, formel yaklaşımları ile purizme yakın bulunmuştur. Ancak, anti avant-garde üretiminde görülen içi doldurulmak üzere boş bırakılmayan ‘anlamsızlık’ ya da ‘boşluk’ projesinin, avant-garde’ın ‘tabula rasa’ projesi ile sadece formel bir yakınlık kurmakta olmadığı görülebilmektedir: Çoğunlukla sürrealizmle ilişkilendiren anti avant-garde’ın boşluk projesi ile Hannes Meyer’in Co-op üretimleri, bu konuda ilginç bir aralık açmaktadır. Açılan bu aralıkta, ‘boşluk’ temsillerinin, ikonik bir ‘boşluk’ amacı taşımaktansa, başka bir yaşamın metinsel sözleşmesini kuran başka bir dilin oluşunun olasılıklarını içerdikleri izlenebilmektedir. Bu iki örneğin açtığı aralık, dört ana izlek üzerinden bir eleştirel okuma ile irdelenecektir: 1*Dün/Orijin Sorusunda ‘boşluk’ ile karşılaşma: tabula rasa][fantom 2* İnsanda insanın yokluğu: Öğrenilmiş herhangi bir köken öncesi dönem][Kendi kökenine ihanet eden göçebe nesil 3* Temsil Sorusu: Metafizik soyutlama & Metafizik alfabenin kürate edilmesi][Standart objeler alfabesinin bir sözleşme olarak organize edilmesi 4*İçi doldurulmak üzere bırakılmayan boşluğun üretiminin yeni dili: Objelerin yeni bir semantik pozisyona kaydırılması][Umfunktionierung/Organizatör olarak mimar. Bu eleştirel okumanın, Türkiye’de 1931-1934 yılları arasında üretilen iç mekan temsillerinin irdelenmesinde önemli noktalara işaret ettiği düşünülmektedir.
